Bias là gì? Fan Kpop cần biết 5 thuật ngữ bias này
Bias là gì mà lại được giới trẻ đặc biệt là fan Kpop sử dụng nhiều đến vậy? Với sự phát triển mạnh mẽ của làn sóng Hallyu và sự lan truyền của các nhóm nhạc Kpop trên toàn cầu, không có gì ngạc nhiên khi nhiều fan mới bắt đầu tham gia vào cộng đồng này và chưa biết nhiều về thuật ngữ bias. Trong bài viết này, cùng M5s News tìm hiểu tất tần tật về bias nhé!
Mục lục
1. Bias là gì? Nguồn gốc của từ bias
Trong tiếng Anh, Bias /ˈbaɪ.əs/ có nghĩa là sự thiên kiến hoặc thiên vị. Đây là hành động ủng hộ hoặc phản đối một người hay một hoàn cảnh cụ thể và thường không dựa trên sự phán xét công bằng. Bias có thể dẫn đến sự thiên lệch và không khách quan trong việc đánh giá, đưa ra quyết định hoặc xử lý thông tin.
Bias được chia làm hai loại đó là danh từ và động từ:
Theo danh từ:
- Bias: sự thiên vị, thiên kiến, không công bằng.
Ví dụ: The bias in hiring decisions because candidates are affected by gender bias. (Sự bất bình đẳng trong quyết định tuyển dụng các ứng viên dựa theo giới tính).
- Bias (quần áo): đường chéo trên tấm vải, cắt lệch theo hướng chéo trên tấm vải.
Ví dụ: A dress cut on the bias to create a unique and comfortable look for the wearer. (Chiếc váy được cắt lệch để tạo sự độc đáo và thoải mái cho người mặc.)
Theo động từ:
Bias: thiên vị ai đó/cái gì đó.
Ví dụ: She was accused of biasing the results of the study in favor of her own hypothesis. (Cô bị buộc tội làm sai lệch kết quả nghiên cứu theo hướng có lợi cho giả thuyết của mình.)
Các loại bias phổ biến hiện nay như:
- Bias giới tính (gender bias): là xu hướng đối xử ưu tiên cho giới tính này hơn giới tính khác.
- Bias sắc tộc (ethnic bias): là hành vi phân biệt đối xử, có thái độ tiêu cực đối với một người dựa trên sắc tộc của họ.
- Bias địa lý (geographical bias): là sự bất bình đẳng trong việc phân phối nội dung bài viết dựa theo vị trí địa lý của đối tượng.
Nguồn gốc của từ bias:
Theo Wikipedia, từ “bias” bắt nguồn từ tiếng Pháp cổ vào thế kỉ 13, “Biais” có nghĩa là một góc nghiêng, một cái dốc.
Sau đó từ này du nhập vào tiếng Anh vào những năm 1560 thông qua trò chơi ném bowling trên bãi cỏ, đó là một thuật ngữ chỉ những quả bóng được chế tạo có một bên trọng lượng nặng hơn, khiến đường đi của bóng bị lệch. Sau đó, bias được sử dụng trong ngành luật với ý nghĩa khuynh hướng hoặc thành kiến.
Ngoài ra, bias còn được giới trẻ sử dụng phổ biến trên Tiktok, Facebook hoặc trong Kpop. Vậy ý nghĩa của bias là gì trong những trường hợp này? Hãy cùng M5s News theo dõi phần tiếp theo nhé!
2. Bias là gì Kpop? Lý do tại sao các fan Kpop có Bias?
Idol Kpop đã và đang càng ngày càng trở nên phổ biến với giới trẻ từ thế hệ 9x đến các GenZ hiện nay. Và thuật ngữ Bias chắc hẳn không còn xa lạ trong cộng đồng người hâm mộ của các nhóm nhạc Hàn Quốc.
Bias trong Kpop có nghĩa là một thành viên trong nhóm nhạc được người hâm mộ yêu thích và ủng hộ nhiều nhất hoặc cũng có thể là một ca sĩ hoạt động solo.
Việc có một bias trong nhóm nhạc Kpop là điều rất phổ biến và thậm chí có thể được xem là một phần văn hóa Kpop. Đây như một cách giao tiếp, gắn bó giữa các fan với nhau bởi việc có cùng một bias sẽ giúp người hâm mộ dễ dàng có tiếng nói chung hơn.
Tuy nhiên, trong một nhóm nhạc không nhất thiết chỉ có một bias, người hâm mộ có thể có nhiều bias cùng một lúc.
Vậy bạn có bao giờ thắc mắc tại sao các fan Kpop lại có Bias hay không?
Ở Hàn Quốc các thần tượng thường được công ty quản lý của mình cho debut theo một nhóm. Hầu hết, các nghệ sĩ Kpop đều có những tài năng đáng ngưỡng mộ và chắc chắn rằng trong một nhóm cũng sẽ có một thành viên nổi trội về năng lực hay ngoại hình xuất xắc làm bạn cảm thấy ấn tượng nhất và từ đó trở thành Fan cứng của nghệ sĩ đó.
Cùng xem thử những nguyên nhân nào khiến bạn Bias thần tượng hiện tại nhé:
Ngoại hình
Vẻ ngoài xinh đẹp và body chuẩn chính là những yếu tố tiên quyết của một idol Kpop. Chính nhờ những yếu tố ấy mà khi họ đứng trên sân khấu thực hiện các bài hát hay điệu nhảy thì visual của họ cũng vô tình làm bạn bị hút hồn.
Tài năng
Dẫu cho ngoại hình xinh đẹp nhưng với sự khắt khe đối với thần tượng của các fan hiện nay, thì tài năng luôn là yếu tố bắt buộc. Việc yêu thích một nhóm nhạc và có Bias trong nhóm đó vì fan cảm thấy phong cách âm nhạc của họ thu hút hay khả năng nhảy múa điêu luyện.
Truyền thông
Các công ty quản lý của nghệ sĩ Kpop thường đầu tư nhiều vào hoạt động truyền thông và quảng bá trên cả mạng xã hội và các chương trình giải trí.
Gameshow của Hàn Quốc rất phong phú và đa dạng, cách các idol thể hiện tính cách của mình qua những chương trình ấy có thể góp phần vào việc xây dựng hình ảnh của nghệ sĩ, tạo nên ấn tượng tốt đẹp với fan và khiến họ chọn người ấy là Bias.
Mức độ tương tác với fan
Các nhóm nhạc hay các idol Kpop hay được công ty tổ chức các buổi off fan, gặp gỡ trực tiếp, ký tên và tặng những món quà đến thần tượng mình yêu quý. Có thể khi gặp và được kết nối, trò chuyện với họ đã tạo ra một sự liên kết đặc biệt giúp fan cảm thấy gần gũi hơn với nghệ sĩ đó và họ bắt bias người mà họ có ấn tượng đặc biệt ấy.
3. Các thuật ngữ liên quan đến Bias trong Kpop
3.1 Bias wrecker là gì?
"Bias wrecker" trong tiếng Anh "bias" có nghĩa là sở thích hoặc ưa thích, trong khi "wrecker" có nghĩa là một người hoặc một vật gây khó chịu hoặc làm mất tập trung.
Trong Kpop, Bias wrecker được sử dụng để chỉ những thành viên của cùng một nhóm nhạc làm fan “rung động” đến mức không thể chung thủy với bias lúc đầu của mình.
Một ví dụ điển hình là khi nhắc đến “bias wrecker”, các fan nhóm nhạc BTS không thể nào né tránh được sự mochi của Jimin. Sự quyến rũ, bad boy vô đối trên sân khấu nhưng lại rất ngây ngô, đáng yêu đời thực. Chính những điều đó đã làm các chị em không thể nào nhắc nhở trái tim mình phải chung thuỷ với Bias ban đầu của mình.
3.2 Ultimate Bias là gì?
Trong tiếng Anh, “ultimate” có nghĩa là cuối cùng. Vậy đối với fan Kpop, ultimate bias có nghĩa là thần tượng yêu thích nhất của bạn trong số các thần tượng mà bạn đang bias.
Ví dụ: Trong số các idol Kpop mà bạn đang thần tượng thì Lisa là thần tượng bạn yêu thích nhất.
3.3 Lật bias là gì?
Lật Bias bắt đầu xuất hiện từ ARMY (cộng đồng fan của nhóm nhạc nổi tiếng BTS) sử dụng, sau đó lật bias trở nên phổ biến hơn trong cộng đồng fan Kpop thời gian gần đây. Lật bias có ý ám chỉ việc một người đang bias người này thì chuyển sang bias một thần tượng khác.
Chẳng hạn như một fan đang bias T.O.P của BIGBANG bởi vẻ mặt lạnh lùng và sự cool ngầu của anh ấy nhưng bỗng chuyển bias sang anh G-Dragon vì độ bad boy, cool ngầu và đầy tài năng nhưng khi rời ánh sáng sân khấu lại cực kỳ vui vẻ, hài hước.
3.4 Bias + tên nhóm nhạc là gì?
Đây là cụm từ để miêu tả nhóm nhạc được bạn thần tượng nhất trong số các nhóm nhạc bạn biết. Chẳng hạn như Bias BIGBANG ý nói BIGBANG là nhóm nhạc Hàn Quốc mà bạn thần tượng nhất.
3.5 Card bias là gì?
Một khi đã bước chân vào con đường thần tượng thì bất kỳ fan ruột nào cũng không thể không biết đến Card bias. Đó chính là thẻ có có in hình thần tượng, những thẻ này là do công ty quản lý của họ phát hành vào những đợt comeback và những bức ảnh này chưa từng xuất hiện trên mạng xã hội trước đó. Đặc biệt hơn là trên ảnh còn có chữ ký của chính idol.
Xem thêm: [Giải nghĩa] Comeback là gì trong Game, Kpop, trên Tiktok
Do sự yêu thích với thần tượng nên mong muốn sưu tầm card trở nên cực kỳ được ưa chuộng. Kết quả là hình thức “Trade card” xuất hiện, không những vậy họ có thể bỏ ra số tiền lớn để mua được card bias của và cũng vì điều đó mà có rất nhiều người vì lợi ích vụ lợi cá nhân mà bán card giả cho người khác.
4. Phân biệt Bias và Stan trong Kpop
Theo định nghĩa, Bias là fan hâm mộ luôn ủng hộ, dõi theo thần tượng mà mình yêu quý nhất, ở đây có sự thiên vị giữa các thành viên trong một nhóm.
Còn đối với Stan được tạo ra bằng cách ghép từ "stalker" (kẻ theo dõi) và "fan" (người hâm mộ) lại với nhau. Stan chỉ đơn giản là một fan hâm mộ, luôn theo dõi, ủng hộ thần tượng của mình.
Ví dụ:
- Tôi stan BTS (BTS là nhóm nhạc yêu thích của tôi)
- Tôi bias Nam-joon (trong nhóm nhạc BTS, tôi thích Nam-joon nhất)
Nếu chỉ lướt qua về định nghĩa thì sẽ dễ hiểu lầm “stan” và “bias” có nghĩa giống nhau. Tuy nhiên, nếu đào sâu hơn về ý nghĩa của từng cụm từ ta thấy được chúng hoàn toàn khác biệt nhau:
Từ "stan" được lấy từ ca khúc "Stan" của rapper Eminem, ca khúc này kể về một fan cuồng tên là Stan của anh ấy. Sau bài hát đó, từ "stan" đã trở thành một thuật ngữ phổ biến trong cộng đồng fan hâm mộ, đặc biệt là trong ngành công nghiệp âm nhạc và giải trí.
Một điểm bất lợi khi một ngôi sao có stan chính là những fan cuồng nhiệt này đôi khi bị quá khích và có nhiều hành động thái quá, thậm chí là nguy hiểm đến mức có thể gây hại đe dọa đến đời sống tinh thần của thần tượng mình.
5. Mách bạn cách chọn Bias Idol cho riêng mình
Việc chọn được Bias chân ái riêng cho mình là cả một quá trình tìm hiểu và phụ thuộc riêng vào sở thích cá nhân của mỗi người. Tuy nhiên, nếu bạn còn đang loay hoay không biết chọn thần tượng như thế nào thì dưới đây sẽ là các tips giúp bạn “simp bias” vô cùng thú vị:
- Xem nhiều video của các nhóm nhạc khác nhau để tìm hiểu về phong cách âm nhạc của các thành viên có phù hợp với “gu” âm nhạc của bản thân hay không.
- Các video này có thể là các bài hát, video ca nhạc, show truyền hình hoặc các buổi biểu diễn trực tiếp. Một vài chương trình âm nhạc nổi bật tại Hàn Quốc tuyển chọn các idol như: Produce 101, Show Me The Money (Mnet) - chương trình giải trí về rap và hip-hop, I Can See Your Voice (Mnet)...
- Tìm hiểu thêm lý do tại sao thành viên của nhóm nhạc đó lại trở thành Bias của nhiều người. Bạn có thể tìm đọc các bài viết về người đó.
- Một khi đã bias bất kỳ một người nào đó, bạn cũng không nên quá chú trọng vào ngoại hình của người ấy. Dẫu biết rằng sắc đẹp vẫn là điểm thu hút mọi ánh nhìn. Nhưng, thay vào đó, thì cách thể hiện về tính cách hay tài năng của họ chính là giá trị cốt lõi.
- Cuối cùng, hãy chọn Bias Idol theo con tim của chính mình. Nếu bạn thấy cảm xúc tốt với một thành viên nhất định, hãy theo đuổi và trân trọng cảm giác đó bởi nó chính là một phần thanh xuân tươi đẹp của mỗi người.
6. Một số thuật ngữ khác liên quan đến bias
Dưới đây là một số thuật ngữ trong tâm lý học và cuộc sống liên quan đến bias mà bạn có thể tham khảo:
Các thuật ngữ liên quan bias | Ý nghĩa |
---|---|
Bias là gì trong anime? | Anime là phim hoạt hình được chuyển thể từ truyện tranh, Bias trong Anime dùng để chỉ sự thiên vị của bạn dành cho nhân vật bạn yêu thích trong một bộ phim hoạt hình nào đó. |
Confirmation bias là gì? | Theo Wikipedia, confirmation bias có nghĩa là thiên kiến xác nhận, tức là khuynh hướng của một người chỉ xác nhận những thông tin hoặc chứng cứ hỗ trợ cho quan điểm cá nhân của họ, không lưu tâm đến các góc nhìn khác. |
Survivorship bias là gì? | Đây là hiện tượng chú trọng tin tưởng quá mức vào những phương pháp mà người ta đã áp dụng thành công. Điều này có thể dẫn đến những quyết định sai lầm, do không xem xét đầy đủ các thông tin cần thiết. |
Cognitive bias là gì? | Cognitive bias là một dạng thiên vị tư duy, là cách mà những khía cạnh về kiến thức, kinh nghiệm và đánh giá của một người có thể ảnh hưởng đến quá trình đánh giá, quyết định và hành động của họ. |
Cognitive bias là gì? | Cognitive bias là một dạng thiên vị tư duy, là cách mà con người thiên về một chiều hướng nào đó trong suy nghĩ của họ. |
Bias tape là gì? | Là loại băng dính được cắt theo đường chéo của vải, được sử dụng để bao bọc viền các chi tiết trang trí hoặc tạo cạnh viền cho các món đồ may mặc. |
Bias trong machine learning là gì? | Bias trong machine learning có nghĩa là độ sai lệch kết quả của một thuật toán so với giá trị thực tế. |
Biased towards là gì? | Biased towards dùng để chỉ xu hướng thiên vị hoặc sự ưu tiên cho một lựa chọn, ý kiến, quan điểm nào đó. |
Anchoring bias là gì? | Anchoring bias là hiện tượng chú trọng quá mức vào một thông tin cụ thể nào đó (ví dụ như một con số, một thời điểm hay một sự kiện), và đánh giá các thông tin khác dựa trên thông tin cố định đó. Điều này có thể dẫn đến đánh giá không chính xác về các thông tin khác, do ảnh hưởng của thông tin cố định. |
Unconscious bias là gì? | Unconscious bias có nghĩa là thiên vị vô thức là các ảnh hưởng tâm lý dựa vào bối cảnh hay văn hoá xã hội mà có những thiên kiến xã hội trong suy nghĩ của một người. |
Implicit bias là gì? | Implicit bias là thành kiến ngầm, tức là các quan điểm hay giả định về một người nào đó dựa trên các tiêu chuẩn hoặc kinh nghiệm cá nhân, điều này có thể gây ra sự thiếu công bằng hoặc phân biệt đối xử. Ví dụ: Các bậc phụ huynh thường nghĩ những người chơi game, hút thuốc hay nhuộm tóc là hư hỏng. |
Status quo bias là gì? | Status quo bias là xu hướng ưa thích giữ nguyên trạng thái hiện tại, thay vì thay đổi hay chấp nhận một lựa chọn mới. Điều này có thể dẫn đến sự khó khăn trong việc thay đổi hoặc cải thiện, do người ta không muốn tạm bỏ đi những lợi ích đã quen thuộc. |
Availability bias là gì? | Availability bias là khuynh hướng ưa thích các thông tin dễ dàng truy cập, dễ nhớ hoặc dễ tưởng tượng hơn những thông tin khác. Điều này có thể dẫn đến đánh giá sai lầm về tần suất hoặc xác suất của các sự kiện do ảnh hưởng của thông tin dễ nhớ. |
Như vậy, M5s News đã cùng bạn giải đáp thắc mắc cho câu hỏi bias là gì và đồng thời giải thích các thuật ngữ liên quan để giúp bạn được bổ sung đầy đủ kiến thức hơn. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho các bạn đang chập chững bước vào cộng đồng “đu idol Kpop” sẽ luôn bắt kịp từ điển của một fan chân chính nhé!